Matematyka Sensoryczna-4-5-l. „Motyle”.
“Matematyka sensoryczna” pomaga dzieciom rozpoznawać i stosować podstawowe normy sensoryczne dotyczące koloru, kształtu i wielkości. Pozwala im zacząć analizować obiekty i relacje pomiędzy nimi przy użyciu określonych kulturowo norm sensorycznych.
Świat przyrody jest niezwykle bogaty różnorodnością kolorów, kształtów i form. Zmysły pozwalają nam odczuć tę różnorodność, ale to kultura uczy nas rozumienia naszego postrzegania, na przykład tego, jak wyglądamy i na co patrzymy. Kultura organizuje nasze doświadczenia, systematyzuje i klasyfikuje je w taki sposób, abyśmy mogli rozumieć świat i działać w nim z pewnością siebie. Ukształtowane przez kulturę normy sensoryczne są fundamentem całego rozwoju umysłowego człowieka.
Dlaczego te umiejętności są ważne?
Małe dzieci często otrzymują możliwość nazywania kolorów i kształtów oraz wykorzystywania słownictwa związanego z wielkością. Celem modułu “Matematyki sensorycznej” jest coś ważniejszego, niż tylko nauczenie dzieci przypisywania przedmiotom cech – to jest czerwone, to trójkątne, to duże, tamto małe. Zadania praktyczne zachęcają dzieci do analizowania znaczenia tego, że coś jest czerwone, że jakiś przedmiot jest trójkątny, albo że jeden jest większy od drugiego. Skupiają się na tym, w jaki sposób można rozróżnić kolory lub kształty, skąd wiadomo, że jedna rzecz jest większa od drugiej, ale mniejsza od trzeciej. Wynikiem procesu przyswajania przez dziecko koncepcji postrzegania jest umiejętność nazywania cech sensorycznych przedmiotów.
Jak działa ten program?
Moduł “Matematyki sensorycznej” obejmuje podstawy nauczania koncepcyjnego zawarte w cyklu starannie przygotowanych sesji codziennych zajęć – gier, słuchania bajek, rysowania, budowania, odgrywania scenek itp. Co istotne, sesje proponują usystematyzowane metody rozwijania umiejętności rozumowania. Obejmują one techniki ruchowe w celu badania cech kształtów oraz kładą nacisk na stałe porównywanie analizowanych kolorów i rozmiarów.
Ważną cechą modułu jest również bardzo staranne wprowadzanie koncepcji rozmiaru. Kształt i kolor przedmiotu to jego cechy swoiste – nie zmieniają się, chyba że sam przedmiot ulega przemianie. Natomiast rozmiar jest względny, a tym samym zależny od kontekstu. Kot jest mały w porównaniu ze słoniem, ale duży w stosunku do myszy – przedmiot się nie zmienił, natomiast zmienił się kontekst. Kolejne sesje programu wprowadzają zagadnienia związane z systemami norm wykorzystywanymi w organizowaniu postrzegania. Dzieci dowiadują się na przykład o spektrum kolorów, o zmianach kształtów geometrycznych (kąt prosty, kąt ostry i kąt rozwarty w trójkącie, prostokąty o różnych proporcjach długości i szerokości) oraz o parametrach rozmiaru (długość, szerokość i wysokość).
Zalety modułu
“Matematyka sensoryczna” buduje fundamenty pod rozwój zdolności umysłowych dziecka i jest punktem wyjścia dla całego programu “Klucz do uczenia się”.
Inną ważną cechą programu jest stałe podkreślanie, że wiedza nacechowana sensorycznie to podstawa. Założenie to realizowane jest poprzez nadanie ćwiczeniom charakteru praktycznego. Na przykład dzieci uczą się kolorów, ukrywając myszkę przed niebezpiecznym kotem, a kształtów, karmiąc ciasteczkiem tylko określoną osobę z Figurkowej Rodziny. Chęć do nauki jest tutaj mocno motywowana!
Pracę na sesjach matematyki sensorycznej wg „Klucza do uczenia się”G. Dolya, rozpoczęły dzieci 4,5-letnie z grupy Motyle, dzięki których uczyły się np. ; rozpoznawania i nazywania siedmiu wybranych. kolorów, Dobieranie kolorów według tzw. norm sensorycznych.
Poniżej kilka zdjęć z wybranych zajęć.
Małgorzata Witkowska